O, ASLINDA DEMİRYOLCU KIZIYDI
Atatürk’ün manevi kızı olarak bilinen, elim bir trafik kazası sonucu 212 yılında aramızdan ayrılan Küçük Ülkü (Ülkü Adatepe)’nin gerçek anne ve babası kim ve nerede doğdu?
Bu sorulara cevap verebilmek için onun doğduğu yıllarda hangi gelişmelerin yaşandığına göz atmak yerinde olacaktır.
Milli Mücadelenin ardından Hacı Ziya Bey’e ait bataklık ve sazlıklarla kaplı olan Orman Çiftliği arazisi Gazi Mustafa Kemal Paşa’ya bağışlandı. Paşa’nın talimatıyla bu alanda diğer Anadolu kentlerine de örnek teşkil etmesi amacıyla modern tarım ve sanayi tekniklerinin ilk defa uygulandığı kent çiftliği kuruldu. Parkları, hayvanat bahçesi, havuzları ve yeşilliğiyle göz kamaştıran Çiftlik Ankara halkı için sosyal yaşam alanına dönüşmüştü. Çankaya Köşkü inşa edilene kadar Paşa da burada kalıyordu.
Atatürk’ün Gözdesi İstasyon Şefi Tahsin Bey
Bu arada eşi Ali Rıza Efendiyi kaybeden Paşa’nın annesi Zübeyde Hanım, ikinci evliliğinin ardından Ankara’ya gelerek Çiftliğe yerleşmiş ve burada vefat etmişti. Küçük yaşından itibaren Zübeyde Hanım’ın yanında kalan Vasfiye Hanım (D. 1326) ise bu vefatın ardından Çiftlik’te Paşa’nın kız kardeşi Makbule Hanım ile kalmaya başlamıştır.
Paşa’nın emriyle Ankara halkının çiftliğe gelip gidebilmeler amacıyla 1926 yılında buraya Gazi adıyla bir istasyon binası inşa edildi. Birinci Ulusal Mimarlık Döneminin ilk yapıtı olarak da tarihe geçen istasyonun açılışı bizzat Atatürk tarafından yapıldı.
Tarihin Yaşayan Tanığı Gazi İstasyonu
Ankara’dan Eskişehir yönüne doğru ilk istasyon olma özelliği taşıyan Gazi İstasyonu, birçok tarihi olaylara da tanıklık eden bir yapıttır. Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk resmi konuğu Afgan Kıralı Amanullah Han ve eşi Kraliçe Süreyya gibi önemli misafirlerini Çiftlik’te ağırlayan Atatürk onları istasyonda karşılar ve yine istasyondan uğurlardı.
Kütahya’dan getirilen çinilerde bitkisel motif kullanıldığı yapıtta, Türk evlerindeki gibi ahşaptan nakışlı geniş saçaklar, Klasik Osmanlı Mimarisinden gelen sivri kemerler yer almaktadır.
1925 yılında TCDD’ye intisap eden Çukurluoğlu istasyonun ilk şefi olarak atandı. II. Sınıf Gar Şefliği, 1. Sınıf İstasyon Şefliği ile Evrak, Dosya ve Arşiv Şefliği görevlerinden sonra 04 Haziran 1956 yılında kendi isteğiyle emekli oldu. İstasyonun açılışıyla birlikte Ankara-Gazi arasında buharlı yolcu trenleri çalışmaya başladı. Ankara’dan gelen trenler burada biraz soluklanır, sonra tekrar geri dönerlerdi.
Tren Düdüğüyle Doğan Küçük Ülkü
İstasyonun şefliği görevinin yanı sıra Çiftlik’te kalanların çocuklarına Fransızca dersi de veren Çukurluoğlu, Atatürk’ün de sevgisini kazanmış, onu annesinin emaneti Vasfiye Hanım ile evlendirmişti. Bu ikili artık bir elmanın iki yarısı olmuşlardı.
Vasfiye Hanım’ın hamile olduğunu öğrenen Atatürk, onlardan doğacak çocuğun cinsiyeti ne olursa olsun adının mutlaka Ülkü olmasını istedi. 1933 yılında Gazi İstasyonu’nun tren sesleri arasında yaşamının sonuna dek adından söz ettirecek Küçük Ülkü bir DEMİRYOLCU ÇOCUĞU olarak dünyaya geldi.
Manevi babası olarak bir buçuk yaşında onu Çankaya Köşkü’ne alan Atatürk, yurt gezilerinde onu yanından hiç ayırmadı. Türk Alfabesini birlikte öğretti. İlkokul alfabe kitaplarının kapağında ikisinin resmi yer aldı. Çok sevdiği manevi babasını 5 yaşında kaybeden Ülkü, eğitiminin ardından henüz 16 yaşına girdiği 1949 yılında ilk evliliğini yaptı. Babası Tahir Bey de evliliği nedeniyle aile beyannamesinden çıkardı. Üçüncü ve son evliliğini Emin Öke Adatepe ile gerçekleştiren Ülkü, 2012 yılında geçirdiği elim bir trafik kazası sonucu aramızdan ayrıldı.
Biraz geç de olsa şimdi aramızda olmayan Atatürk’ün manevi kızı Ülkü Adatepe’nin bir DEMİRYOLCU kızı olduğunu biliyoruz artık.
İbrahim KEKEÇ
TCDD Basın Yayın Müşavirliği
